Święto Zmarłych w krajach niemieckojęzycznych

1 listopada, czyli dzień powszechnie znany jako Dzień Wszystkich Świętych lub Święto Zmarłych. W Polsce obchodzimy go odwiedzając groby swoich bliskich zmarłych zapalając znicze, przynosząc kwiaty, czy biorąc udział w nabożeństwach. Jak wygląda Święto Zmarłych w innych krajach ? Dziś przygotowałam wpis poświęcony zwyczajom i znaczeniu święta Wszystkich Świętych w krajach niemieckojęzycznych.

Niemcy

Dzień Wszystkich Świętych (niem. Allerheiligen) u naszych sąsiadów obchodzony jest mniej spektakularnie. Wszystko zależy jednak od landu i dominującego w nim wyznania. W Niemczech przeważa liczba protestantów i właśnie w miejscach, gdzie dominuje ten odłam religijny, 1 listopada nie jest dniem wolnym od pracy. Protestanci wspominają swoich bliskich zmarłych w ostatnią niedzielę protestanckiego roku kościelnego (niem. Totensonntag). W landach południowych i zachodnich, gdzie możemy spotkać więcej katolików dzień Wszystkich Świętych ma większe znaczenie. Niemcy odwiedzają groby swoich bliskich dekorując je zniczami i kwiatami, ale na niemieckich cmentarzach nie spotkamy tłumów. Dzień Zmarłych nazywany jest w Niemczech również Cichym Dniem (niem. Stiller Tag), kiedy mieszkańcy powstrzymują się od zabaw, głośnej muzyki. Jest to czas przeznaczony na modlitwę i zadumę. Ponadto na cmentarzach organizowane są procesje do grobów kapłańskich. Niemcy obdarowują groby swoich bliskich głównie chryzantemami i astrami, na grobach stawiają znicze i świeczki, które tradycyjnie powinny płonąć do Zaduszek (niem. Allerseelen).W południowych Niemczech we Wszystkich Świętych zgodnie ze zwyczajem przygotowuje się drożdżową struclę, chleb lub ciasto w formie figurek (niem. Gebildbrot).

nagrobek na jednym z niemieckich cmentarzy

Niemieckie landy, w których Dzień Zmarłych jest dniem wolnym od pracy: Bawaria, Nadrenia-Północna Westfalia, Kraj Saary, Nadrenia Palatynat, Badenia - Wirtembergia.

Austria

1 listopada w Austrii jest dniem wolnym od pracy. Austriacy podobnie jak Polacy odwiedzają tego dnia groby swoich bliskich, biorą udział w procesjach. 

W Austrii w okresie od 30 października do 8 listopada obchodzony jest tydzień dusz (niem. Seelenwoche), podczas którego mieszkańcy modlą się o niebo dla swoich bliskich zmarłych. Ludzie wierzą, że podczas tygodnia dusz wytwarzana jest silna energia, kiedy żywi i zmarli są bliżej siebie, dlatego często przed snem pozostawiają chleb i wodę oraz zapalają lampę. Uważają, że pozostawiona woda i chleb mają być posiłkiem dla duchów, które przybędą. 

Jedną z austriackich tradycji związanych z Świętem Zmarłych jest oddawanie czci topielcom. Do wody wrzucane są wieńce (niem. Kranzversenken). 

We wschodnim Tyrolu organizowany jest (niem. Krapfenschnappen), czyli grupa ludzi ubranych na biało, noszących futrzane maski i czapki i trzymających w ręku drewniany słup ze sztuczną głową barana, kozy bądź koguta. Wędrowcy chodzą od drzwi do drzwi (podobnie jak w Halloween). W zamian za błogosławieństwo i piosenki otrzymują pączki.

Krapfenschnappen kiedyś

Krapfenschnappen dziś

Ponadto przysmakiem przygotowywanym w Dzień Wszystkich Świętych jest Warkocz Wszystkich Świętych (niem. Allerheiligenzopf).

Allerheiligenzopf

 

Szwajcaria 

W Szwajcarii, która jest krajem różnorodnym językowo dzień Wszystkich Świętych nie jest tak powszechny jak w Polsce. W kantonach niemieckojęzycznych np. w Zurychu nie jest to dzień wolny od pracy. Nie ma tradycji przynoszenia na groby zniczy czy kwiatów. Święto Zmarłych obchodzą tylko katolicy, których największe skupiska to kantony: Fryburg, Valais, Lucerna, Schwyz. 

W Szwajcarii okres koncesji na miejsce na cmentarzu wygasa po 20 latach i po tym czasie w dotychczasowym miejscu pochówku chowani są kolejni zmarli. Przedłużenia koncesji wiązałoby się ze zbyt wysokimi kosztami. Szwajcarzy nie mają też w zwyczaju stawiania nagrobków za życia.